Śledź nas na:



Podstawy prawa gospodarczego

Do podstaw prawa gospodarczego zaliczyć możemy przede wszystkim określone założenia ekonomiczne, które przyświecają danej konstrukcji prawa. Samo istnienie prawa gospodarczego opiera się na koncepcji odgórnej kontroli gospodarki przez państwo. W gospodarcze wolnorynkowej wszelkie relacje pomiędzy podmiotami gospodarczymi oraz pomiędzy przedsiębiorstwami a konsumentami regulowane są na podstawie umów cywilno-prawnych, które opierają się na zapisach Kodeksu Cywilnego.

Prawo Gospodarcze zostało wprowadzone pierwotnie w Związku Radzieckim i funkcjonowało zupełnie odrębnie od przepisów karnych oraz cywilnych. Ideą dla stworzenia odrębnego systemu regulacji dla gospodarki była przede wszystkim doktryna gospodarcza Związku Radzieckiego, która miała swoje umocowanie bezpośrednio w ideologii komunistycznej. Polskie prawo gospodarcze bazuje na pewnych zasadach przewodnich, które są niejako fundamentami funkcjonowania całej gospodarki.

Źródłem tych zasad są przede wszystkim odpowiednie zapisy Konstytucji RP oraz poszczególne ustawy, wśród których wyróżnić można ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Wśród pryncypiów funkcjonowania polskiego systemu gospodarczego wyróżnić możemy wyróżnić kilka zasad. Pierwszą i najważniejszą z nich jest zasada wolności gospodarczej, która wynika bezpośrednio z art. 20 Konstytucji, który to definiuje działalność gospodarczą, jako wszelką działalność zarobkową, która wykonywana jest w sposób ciągły poprzez świadczenie usług, produkcję dóbr konsumpcyjnych, a także wydobywanie kopalin oraz budownictwo. Poza pojęciem działalności gospodarczej definiowane są inne formy działalności zarobkowej, które obejmują produkcję rolną, leśnictwo, warzywnictwo, ogrodnictwo oraz działalność agroturystyczną rolników, która skierowana jest przede wszystkim do turystów.

Dla właściwego funkcjonowania gospodarki konieczne jest zagwarantowanie przez państwo ochrony majątku w ramach środków bezpieczeństwa, którymi dysponuje aparat państwowy, co definiujemy jako zasadę ochrony własności. Państwo funkcjonuje w życiu gospodarczym i publicznym jako monopolista oraz aparat przymusu, co sprawia, że jego pozycja jest o wiele silniejsza, niż poszczególnych podmiotów gospodarczych. Z tego względu funkcjouje zasada praworządności, według której instytucje państwowe mogą działać na podstawie przepisów prawnych, nie podejmując żadnych działań, które mogłyby wykraczać poza zakres ustanowionego porządku prawnego.

Praktyka ta wynika również z zasady ograniczonej ingerencji państwa w gospodarkę, która traciłaby fundament rynkowy, gdyby interwencjonizm państwowy osiągnąłby zbyt duże rozmiary. Często wyróżniana jest także zasada 3D, która pochodzi od trzech składających się nań reguł: decentralizacji, demonopolizacji oraz deregulacji.
Oprócz pryncypiów, które wskazują kierunek polityki gospodarczej, funkcjonują także inne przepisy, które precyzują określone formy prawne działalności gospodarczej, ustalają zasady prowadzenia wymiany handlowej oraz obrotu środkami pieniężnymi. Od 2004 roku obowiązują nas także przepisy prawne Unii Europejskiej, których celem jest ujednolicenie funkcjonowania gospodarek w ramach Wspólnoty.



Zobacz także